A Poetry of Maulana Jalaluddin Balkhi Rumi

شعر زیبایی از مولانا جلال الدین محمد بلخی

این شعر رومی بلخی که یکی از بزرگترین شخصیت های علمی افغانستان و به خصوص بلخ باستان در عرصه اسلام شناسی و الهیات است، میتواند سر مشق جوانان افغانستان در راستای شناخت دین شان و همچنان سیاست خارجی افغانستان نسبت به کشور های دیگر موثر باشد.

این شعر در واقع جهان بینی مولانای بلخ را منحیث یک شخصیت بزرگ، که در مرز های کوچک نمیگنجد، را به مردم افغانستان منحیث یک پند و نصیحت به ارمغان گذاشته است که در واقع مداوای مشکلات امروزی مردم افغانستان است که میتواند جلو هر نوع سوء استفاده از دین و همچنان میتواند جلو اختلافات مذهبی و افراط گرایی اسلامی را نه تنها در منطقه بلکه در جهان اسلام بگیرد.

مولانا بلخی رومی تمام انسان های جهان را منحیث میوه های یک باغ میداند و نمیخواهد انسان ها بخاطر اینکه خودشان را مربوط یک دین و یا یک مذهب میداند، به جان هم افتاده و این بی اتفاقی ها باعث کشته شدن انسان ها شود.

چه تدبیر ای مسلمانان که من خود را نمیدانم

چه تدبیر ای مسلمانان که من خود را نمیدانم
نه ترسا و یهودیم نه گبرم نه مسلمانم

نه شرقیم نه غربیم نه بریم نه بحریم
نه ارکان طبیعیم نه از افلاک گردانم

نه از خاکم نه از بادم نه از ابم نه از اتش
نه از عرشم نه از فرشم نه از کونم نه از کانم

نه از دنیی نه از عقبی نه از جنت نه از دوزخ
نه از ادم نه از حوا نه از فردوس رضوانم

مکانم لا مکان باشد نشانم بی نشان باشد
نه تن باشد نه جان باشد که من از جان جانانم

دویی از خود بیرون کردم یکی دیدم دو عالم را
یکی جویم یکی گویم یکی دانم یکی خوانم

ز جام عشق سرمستم دو عالم رفت از دستم
بجز رندی و قلاشی نباشد هیچ سامانم

اگر در عمر خود روزی دمی بی او بر اوردم
از ان وقت و از ان ساعت ز عمر خود پشیمانم

الا ای شمس تبریزی چنان مستم در ین عالم
که جز مستی و قلاشی نباشد هیچ درمانم

Rumi's Poem translated by Coleman Barks ("Only Breath")

*******************

Not Christian or Jew or Muslim, not Hindu,
Buddhist, sufi, or zen. Not any religion
  
or cultural system. I am not from the East
or the West, not out of the ocean or up
 
from the ground, not natural or ethereal, not
composed of elements at all. I do not exist,
 
am not an entity in this world or the next,
did not descend from Adam or Eve or any
 
origin story. My place is placeless, a trace
of the traceless. Neither body or soul.
 
I belong to the beloved, have seen the two
worlds as one and that one call to and know,
  
first, last, outer, inner, only that
breath breathing human being.

Rumi's Poem translated by Reynold A. Nicholson

*********************

What is to be done, O Moslems? for I do not recognize myself.
I am neither Christian, nor Jew, nor Gabr [Magian], nor Moslem.
I am not of the East, nor of the West, nor of the land, nor of the sea;
I am not of Nature's mint, nor of the circling heavens.
I am not of earth, nor of water, nor of air, nor of fire;
I am not of the empyrean, nor of the dust, nor of existence, nor of entity.
I am not of India, nor of China, nor of Bulghar, nor of Saqsin;
I am not of the kingdom of 'Iraqain, nor of the country of Khurasan.
I am not of this world, nor of the next, nor of Paradise, nor of Hell;
I am not of Adam, nor of Eve, nor of Eden and Rizwan.
My place is the Placeless, my trace is the Traceless;
'Tis neither body nor soul, for I belong to the soul of the Beloved.
I have put duality away, I have seen that the two worlds are one;
One I seek, One I know, One I see, One I call.

He is the first, He is the lest, He is the outward, He is the inward;
I know none other except "Ya Hu" [Yahweh] and "Ya man Hu" ["O He who is"].
I am intoxicated with Love's cup, the two worlds have passed out of my ken;
I have no business save carouse and revelry.
If once in my life I spent a moment without you,
From that time and from that hour I repent of my life.
If once in this world I win a moment with you,
I will trample on both worlds, I will dance in triumph for ever.
O Shamsi Tabriz, I am so drunken in this world,
That except of drunkenness and revelry I have no tale to tell.

Rumi's Poem translated by Shahriar Shahriari

***************

Why think thus O men of piety
I have returned to sobriety
I am neither a Moslem nor a Hindu
I am not Christian, Zoroastrian, nor Jew

I am neither of the West nor the East
Not of the ocean, nor an earthly beast
I am neither a natural wonder
Nor from the stars yonder

Neither flesh of dust, nor wind inspire
Nor water in veins, nor made of fire
I am neither an earthly carpet, nor gems terrestrial
Nor am I confined to Creation, nor the Throne Celestial

Not of ancient promises, nor of future prophecy
Not of hellish anguish, nor of paradisic ecstasy
Neither the progeny of Adam, nor Eve
Nor of the world of heavenly make-believe

My place is the no-place
My image is without face
Neither of body nor the soul
I am of the Divine Whole.

I eliminated duality with joyous laughter
Saw the unity of here and the hereafter
Unity is what I sing, unity is what I speak
Unity is what I know, unity is what I seek

Intoxicated from the chalice of Love
I have lost both worlds below and above
Sole destiny that comes to me
Licentious mendicity

In my whole life, even if once
Forgot His name even per chance
For that hour spent, for such moment
I’d give my life, and thus repent

Beloved Master, Shams-e Tabrizi

In this world with Love I’m so drunk

The path of Love isn’t easy

I am shipwrecked and must be sunk.